زرشک به عنوان گیاه زینتی – اگر می خواهید اطلاعات مبسوطی راجع به زرشک داشته باشید و از تمام موارد استفاده از درختچه زرشک خبرداشته باشید این مقاله در کنار مقاله های قبلی سایت می تواند به شما کمک کند تا با تمام ابعاد وجودی این گیاه ارزشمند آشنا شوید. ما در مقالات پیشین بسیار بر مقولاتی چون استفاده از میوه زرشک، صادرات زرشک، خرید و فروش زرشک تمرکز کردیم. در این مقاله به درختچه زرشک به عنوان یک گیاه زینتی می پردازیم.
گیاه زینتی چیست؟
میوه زرشک از خانواده توت ها یا بری ها می باشد. در اینجا به طور کلی به گیاهان زینتی میپردازیم که زرشک نیز یکی از آنان است. گیاه زینتی به گیاهی گفته می شود که در باغ گل یا به عنوان گیاه خانگی رشد داده میشود.
گیاهان زینتی بهخاطر گلهای زیبایشان پرورش داده می شوند. خصوصیات دیگر این گیاهان، برگ ها، رایحه، میوه، ساقه و پوست آنهاست. بعضی وقت ها خصوصیات غیر معمول این گیاهان موجب قرار گرفتن شان در رده گیاهان زینتی می شود. مثلاً خارهای بعضی از تیره های رز و کاکتوس که وجهی متفاوت دارد. البته در همه این موارد هدف از پرورش گیاهان، لذتبردن پرورش دهنده ها و بازدید کننده ها از گیاهان زینتی است.
در میان درختان هم گلهای زینتی وجود دارد. به خصوص وقتی که درختی به خاطر گل ها یا ترکیب بندی از نظر شکل و رنگ یا سایر خصوصیات منحصر به فردش در ترکیبی مثل یک باغ یا چشم انداز قرار داده میشود. یکی از درخت های زیبا که میتوان برای تزیین استفاده کرد بونسای است. از بونسای می توان به شاهکار هنر و علم باغبانی نام برد که توسط ذهن خلاق هنرمند خلق میشود و حاصل تلفیق هنر با علم باغبانی است. هنرمند خلاق با حس زیباشناسی و مهارت با خلق یک بونسای در گلدان ظریف می کوشد تا درختی کهن بر فراز یک کوه یا درختی کهنسال و با وقار روییده در دشت را تصویر کند. یونیتی درعین حال که یک سرگرمی زینتی می باشد باعث شناخت و نزدیکی بیشتر انسان نسبت به شگفتیهای طبیعت نیز هست.
ایستگاه ملی تحقیقات گل و گیاهان زینتی ایران
در ایران ایستگاه ملی تحقیقات گل و گیاهان زینتی وظیفه تحقیقات و برگزاری کنگره های آموزشی در زمینه گیاهان زینتی را برعهده دارد. ایستگاه گل و گیاهان زینتی ایران به منظور گردهمایی و هم اندیشی فعالان و محققین گیاه زینتی در ایران تشکیل گردیده. مجله علمی ترویجی گل و گیاهان زینتی ایران نیز به منظور آگاهی رسانی به فعالان گیاه زینتی انتشار می یابد. از جمله رویدادها در زمینه گیاهان زینتی در ایران نوآوری و اکتشاف در زمینه گل رز می باشد که به تولید گونه های جدید از گل رز به نام گل رز ابری منجر شد. این گل رز حاصل تحقیقات گروهی از محققان ایرانی بود.
گل های زینتی در خانه های
گلهای زینتی می توانند زیبایی را به خانه شما به ارمغان بیاورند به شرطی که راز های مراقبت و نگهداری از این گیاهان را بهخوبی بدانید و با نیازهای گروههای مختلف آشنا باشید. گیاهان آپارتمانی رنگ، زیبایی و گرما را به خانه اضافه میکنند. آنها با بهبود کیفیت هوا امکان باغبانی را برای شما فراهم می کنند. پرورش بسیاری از گیاهان آپارتمانی آسان است اما باید به آنها توجه مناسبی داده شود تا به خوبی رشد کنند.
از آنجایی که گیاهان آپارتمانی رشد خود را از گلخانه ها و در شرایط ایدهآل آغاز کردند انتقال آنها به آپارتمان نیاز به توجه و مراقبت بیشتری دارد. آبیاری، روشنایی و نوردهی مناسب مهمترین اجزای مراقبت از گیاهان در فضای داخلی هستند. اما رطوبت و دما نیز نقش مهمی در رشد آنها ایفا می کنند. ترفند مناسب این است که شرایط آب و هوایی محل رشد گیاه را در منزل شبیه سازی کنید.
گیاهان گرمسیری در محیطهای گرم و مرطوب رشد می کنند در حالی که گیاهان کاکتوسی و گیاهان آبدار آب و هوای گرم و خشک را ترجیح می دهند. البته فضای آپارتمان می تواند همه چیز را برای گیاهان تامین کند اما شما می توانید نوع مناسبی از گیاهان را برای منزل خود انتخاب کنید تا بتوانید محیط مناسب را فراهم کنید. برای پرورش گیاهان به این موارد نیاز داریم: گلدان، خاک، کود های شیمیایی، چراغهای بزرگ برای شبیه سازی انرژی پاک خورشید در داخل خانه. چیزی که هنگام انتخاب یک گیاه آپارتمانی باید در نظر بگیرید این است که میخواهید آن را در کدام قسمت منزل بگذارید. سپس با الزامات گیاه مطابقت دهید و نور مورد نیاز را راه اندازی کنید.
به چه شرطی یک گیاه زینتی محسوب می شود ؟
شرط اینکه یک گیاه، زینتی به حساب آید رسیدگیهای ویژهای است که باید توسط پرورش دهنده آن اعمال شود. مثل عملیاتی که برای ایجاد شکل های جالب هرس می شوند. گیاهان مینیاتوری فقط به این دلیل زینتی محسوب میشوند که باغبان آنها عملیات ویژه ای را برای زیبا سازی آنها انجام می دهد، در حالی که اگر آنها را به حال خود بگذارند با رشد سریع و خارج شدن از شکل ایجاد شده کلاً از گروه گیاهان زینتی نیز خارج می شود.
برخی از گیاهان زینتی هستند که به صورت خودرو و بدون نیاز به باغبان زینتی محسوب می شوند مانند کاکتوس های وحشی. گیاهان زینتی با گیاهانی که برای اهداف کشاورزی پرورش داده می شوند متفاوت می باشند. البته گیاهانی هم وجود دارند که به طور همزمان جزو هر دو دسته قرار دارند مثلاً گیاه اسطوخودوس که در باغات به عنوان یک گیاه زینتی پرورش داده میشود، اما همچنین ممکن است برای اهداف کشاورزی و تغذیه ای جهت استفاده از روغن آن نیز پرورش داده شود.
درختچه زرشک به عنوان یک گیاه زینتی
با اینکه مردم از گیاهان زینتی در منازل خود به خوبی استقبال می کنند اما پژوهش ها نشان داده است که به طور مشخص کاشت ده نوع درخت و درختچه در باغچه حیاط خانه و فضای سبز آپارتمانی مناسب و مفید نیست.
پژوهشگران می گویند کشت هر نوع گیاهی در حیاط خانه به دلیل سمی بودن، صدمه زدن به حاصلخیزی خاک و جمع شدن انواع حشرات برای سلامتی و بهداشت خانه مضر میباشد. از جمله این گیاهان می توان به نعناع، آلوورا، گیاه شابیزک، بامبو درخت گل ابریشم، تاجخروس و بنفشه آبشاری اشاره کرد. با توجه به اینکه این گیاهان زیبا و متداول میتوانند به طبیعت خانه و همچنین سلامت آن آسیب برسانند بهتر است در باغات بزرگ و پارکها و میادین استفاده شوند و به عنوان جایگزینی برای این گیاهان مضر میتوان از درختچه زرشک استفاده کرد.
درختچه زرشک چه ویژگی هایی دارد؟
همانطور که میدانیم زرشک در کنار موارد استفاده بسیار آن در خوراکی ها و داروها و طب سنتی جنبه زیبایی شناسانه هم دارد. زرشک بوته ای برای همه فصول است. گل های زرد کوچک زرشک سرانجام به حبههای گرد کوچک سرخ براق در ریسه های کوچک و بزرگ تبدیل می شود. بوته های زرشک را میتوان به فرم پرچین یا حصار برای دور باغ و باغچه آراست. اگر به بوته های زرشک اجازه داده شود که به فرم طبیعی و آزادانه رشد کنند و تکثیر شوند گل های کوچک آن جالب تر و تاثیرگذارتر خواهند بود. رایج ترین انواع زرشک تزیینی که پرورش داده می شود زرشک بیتون برگی می باشد. درختچه ای با شاخ و برگ زیاد و گرد و خزان کننده به ارتفاع یک متر با پهنای زیاد و با خارهای تیز بر ساقه.
زرشک گیاهی پردوام است و حدوداً پس از ۵ سال بالغ می شود ولی از اوایل عمر گل میدهد. این گیاه دارای گل های زرد رنگ کوچک درخشان است. رنگ برگها در پاییز در نواحی خنک جالب است. نوعی زرشک معروف به زرشک ارغوانی تیره به خاطر تفاوت نمایان سر شاخه هایش به مقدار زیاد کاشته می شود.
زرشک در کاشت به صورت ترکیب با سایر گیاهان در یک منظره بسیار زیباست. طبیعت سنبل هایش آنها را به عنوان پرچین کوتاه قابل استفاده میسازد. حبه های سرخ تابان آن در طول زمستان بر بوته باقی می مانند و در هر فصل سال زیبایی خاص خود را به باغ می بخشد. البته زرشک در هر بومی رشد نمی کند. زرشک مناسب مناطق گرمسیری نیست ولی در بسیاری از مناطق دیگر می روید و نسبت به یخبندان نیز بسیار مقاوم است.
زرشک با زیبایی های بینظیرش برای آنکه به تمامی به نمایش گذاشته شود و تمام محاسن خود را نمودار سازد به آفتاب کامل نیاز دارد. زرشک همچنین در بسیاری از خاک ها به خوبی پرورش می یابد. ولی بیشترین رشد را در خاک تقویت شده با مواد آلی دارد.
گل زرشک
تکثیر درخت زرشک
تکثیر درخت زرشک روش خاص خودش را می طلبد. گونه های دارای ساقه راست می توانند از طریق بذر برویند به شرطی که حبه های قرمز روی بوته برسند و بذرها را از آنها در آورند و بعد در خاک بکارند. در اواسط تا اواخر زمستان نیز به سهولت ریشه می دهند. با اینکه همه انواع زرشک در برابر خشکی تحمل نشان میدهند آبیاری منظم تابستانه آنها را پرجاذبه تر می سازد.
غذای کامل گیاهی را اوایل بهار میتوان به کار برد و برای برانگیختن رشد بیشتر آن غذا را در اواسط تا اواسط تابستان تجدید کرد. البته در این زمینه مشکلاتی نیز ممکن است سر راه باغبان قرار گیرد. ممکن است حشرات سپردار به بوته ها حمله کنند. این حشرات البته با سمپاشی یا پاشیدن روغن زمستانه به خوبی مهار می شوند. گلهای درختچه زرشک به رنگ زرد درخشان هستند و در طول ماه های بهار شکوفا می شوند. برای هرس کردن درخت زرشک به طور کلی برخی از پرورش دهندگان آن را با قیچی سرزنی به شکل گرد آرایش می کنند ولی زرشک ها اصولاً به هیچگونه هرسی نیاز ندارند. بهترین وقت قیچی زدن اواخر زمستان است. ولی مرتب کردن در هر موقعی از سال مجاز است.
گونه های زینتی زرشک در پارک ها
برخی از این گونه های زرشک که در پارک جای و در تهیه پرچین باغات استفاده می شوند عبارتند از :
- بوکسیفولیا – B.buxifolia
- داروینی- Berberis darwinii
- فورتونئی – fortunei
- استنوفیلا
- استاپفیانا
- تانبرگی – Berberis Thunbergii DC
- گاهی زرشک ولگاریس – Berberis vulgaris L
بیشتر بخوانید: خرید زرشک از کشاورزان خراسان جنوبی
